Tại hội thảo “Hạ tầng cho xe điện tại Việt Nam” do báo Giao thông tổ chức đầu tháng 9/2021, các diễn giả, chuyên gia, nhà quản lý, đại diện doanh nghiệp đã trao đổi nhiều khía cạnh để làm rõ hơn về thực trạng thị trường xe điện Việt Nam, bên cạnh đó là xu hướng phát triển trong thời gian tới.
Theo ông Nguyễn Bá Kiên, Tổng biên tập Báo Giao thông, khi xe điện đang trở thành xu thế,đại diện các cơ quan quản lý đều đang có động thái, việc làm cụ thể để thúc đẩy, xây dựng chính sách phát triển xe điện. Tuy nhiên việc hoàn thiện chính sách này tại Việt Nam cần nhanh hơn nữa. Thực tế, các doanh nghiệp đang có dấu hiệu đi trước cả chính sách. Khi chính sách chưa hoàn thiện, rất khó tạo ra sự thống nhất, đồng thuận để phát triển.
Ông Nguyễn Bá Kiên, Tổng biên tập Báo Giao thông phát biểu tại hội thảo. |
Từ các phân tích trong hội thảo, ông Đào Công Quyết, đại diện Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) đề xuất ba kịch bản lộ trình cho xe điện hoá tại Việt Nam, lần lượt là kịch bản nhanh, trung bình và cơ bản.
Kịch bản nhanh tương tự Thái Lan đang áp dụng, bắt đầu quá trình xe điện hoá từ 2025 cho đến khi đạt 100% xe điện hoá năm 2035. Kịch bản trung bình sẽ bắt đầu quá trình xe điện hoá từ 2025 cho đến khi đạt 100% xe điện hoá năm 2045. Kịch bản cơ bản mà Indonesia đang áp dụng là bắt đầu quá trình xe điện hoá từ 2025 cho đến khi đạt 100% xe điện hoá vào năm 2050 (năm đạt 100% xe điện hoá tức là vào năm này, tất cả các xe bán ra đều là xe điện hoá).
Ông Đào Công Quyết, đại diện VAMA tại hội thảo "Hạ tầng cho xe điện tại Việt Nam". |
Hiện tại, tổng thị trường ô tô tại Việt Nam đạt doanh số khoảng 416.000 xe. VAMA đề xuất lộ trình phát triển xe điện hoá theo từng giai đoạn. Đầu tiên giai đoạn 2021-2030 là giai đoạn khởi đầu sẽ đạt mức cơ giới hoá vào năm 2028, với xấp xỉ một triệu xe các loại và xe động cơ đốt trong vẫn chiếm ưu thế. Tuy nhiên, lượng xe điện hoá sẽ tăng dần lên.
Giai đoạn hai 2030-2040 là tăng trưởng nhanh, lượng xe điện hóa sẽ đạt 100%, tương đương 3,5 triệu xe. Giai đoạn cuối 2040-2050 là tăng trưởng ổn định, sau là bão hòa ở mức 4 triệu đến 4,5 triệu xe.
Hội thảo “Hạ tầng cho xe điện tại Việt Nam” do Báo Giao thông phối hợp tổ chức |
Nhằm hiện thực hóa mục tiêu trên, VAMA đề xuất, ở giai đoạn đầu 2021-2030, để khuyến khích nhu cầu thị trường, cần ưu đãi thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) hài hòa cho các loại xe điện khí hóa để phát triển thị trường; đồng thời giảm lệ phí trước bạ 50% cho xe HEV, 70% cho xe PHEV và 100% cho xe BEV và hỗ trợ cho khách hàng về phí đỗ xe, thuế môi trường... ; trạm sạc cũng cần có các quy định và tiêu chuẩn; sản xuất cũng cần hỗ trợ xây dựng nhà máy và hỗ trợ cho đầu tư vào nghiên cứu, phát triển.
Bước sang giai đoạn tăng trưởng nhanh 2030-2040, lệ phí trước bạ 30% cho HEV, 50% cho PHEV và 70% cho BEV; hỗ trợ tài chính cho sản xuất và hoạt động của trạm sạc nhanh; hỗ trợ tài chính cho việc sản xuất các loại xe điện khí hóa.
Khi đến giai đoạn tăng trưởng ổn định 2040-2050, ưu đãi thuế TTĐB và giảm 50% lệ phí trước bạ xe BEV so với xe xăng; tiếp tục hỗ trợ tài chính cho việc sản xuất và hoạt động của các trạm sạc nhanh.
Phương Huyền