home

Tại sao phải chỉnh độ chụm bánh xe?

08:11 | 26/04/2014
Trong các bản tin về tai nạn giao thông thường xuất hiện cụm từ “mất lái gây tai nạn”. Điều đó có nghĩa là gì và tại sao vậy?

“Mất lái” - cụm từ phản ánh hiện tượng người điều khiển phương tiện không thể kiểm soát được chiếc xe. Trong mọi tai nạn giao thông, sự việc thường diễn ra rất bất ngờ và nhanh đến mức người điều khiển phương tiện giao thông hầu như không thể ý thức được tại sao lại như vậy. Thậm chí kể cả khi tai nạn xảy ra rồi vẫn không biết vì sao lại bị “tai bay vạ gió” như vậy. Trên thực tế, hiện tượng trên ngoài nguyên nhân do tài xế thì cũng có Sở một phần do lỗi kỹ thuật của phương tiện.

Một hiện tượng phổ biến mà bạn thường gặp trên nhiều dòng xe là khi xe chạy thẳng trên đường nhưng vị trí vô lăng không cân và thẳng với hướng xe chạy, người điều khiển phương tiện phải thường xuyên phải ghì tay lái và giữ vô lăng bằng hai tay để xe chạy theo hướng thẳng. Điều này đặc biệt không tốt nếu bạn là người kinh doanh vận tải mà công việc thường phải chạy xe đường dài liên tục ngày này qua ngày khác. Những sự căng thẳng và mệt mỏi không cần thiết làm cho nghề lái xe đường dài trở thành một nghề rất khó khăn nặng nhọc và căng thẳng.

Otofun News

Trong một số trường hợp chúng ta có thể nhìn thấy bằng mắt thường những xe (nhất là xe buýt và xe tải) đi thẳng nhưng đầu xe và đuôi xe không thẳng hướng với nhau. Hiện tượng này được gọi là “vẹo cầu”. Hoặc có những xe chỉ đi một chuyến đường dài là phải thay nguyên một dàn lốp và càng chạy đường càng nhẵn càng ăn lốp nhanh.

Tất cả các lỗi trên là những lỗi kỹ thuật liên quan đến “góc đặt bánh xe”, hay gọi nôm na là "độ chụm bánh xe".

Việc xảy ra sai lệch về “góc đặt bánh xe” vốn diễn ra rất từ từ và không gây hậu quả ngay lập tức. Chính vì vậy mà nó rất nguy hiểm vì làm cho người lái xe quen dần với sự sai lệch về kỹ thuật và tự bỏ công sức để “bù trừ” hiện tượng sai lệch của phương tiện giao thông bằng cách thường xuyên phải ghì một lực vào tay lái để cho chiếc xe đi thẳng.

Nhưng trong thực tế sử dụng, đa số chúng ta chưa quan tâm đúng mức đến khía cạnh kỹ thuật này mà thường chỉ quan tâm đến thiết bị phanh hãm, đèn, còi… Ngay cả các trạm đăng kiểm cũng chỉ đo độ trượt ngang tổng của cả hai bánh xe trước, nếu độ chụm bên phải dương 5 mm và bên trái âm 5 mm thì khi xe chạy thông qua thước lái sẽ chia đều cho hai bên. Kết quả là độ chụm tổng vẫn = 0 (khi xe qua đĩa kiểm tra trượt ngang máy cũng không phát hiện ra lỗi).


Sở dĩ có thực tế trên là bởi việc kiểm tra và hiệu chỉnh “góc đặt bánh xe” là một lĩnh vực kỹ thuật mới và đòi hỏi máy móc kỹ thuật hiện đại và độ chính xác cao (đầu tư lớn) mới có thể đáp ứng được yêu cầu này.

Otofun News

Vì sao phải căn chỉnh “góc đặt bánh xe”?

Trong kỹ thuật ô tô các bánh xe được thiết kế sao cho chúng tạo thành những góc nhất định với thân xe và với mặt đường.


Xe hơi dù có hiện đại đến đâu thì vẫn phải có bốn bánh tiếp đất. Bánh xe không chỉ có nhiệm vụ đỡ toàn bộ chiếc xe mà còn được thiết kế mang tính hình học tối ưu đê tạo cho chiếc xe có tính năng vận hành tốt như:


- Khả năng bám đường tốt nhất

- Tạo cảm giá lái “êm” nhất

- Đảm bảo độ bền nhất cho các chi tiết cơ khí (giàn rô tuyn, cao su, bi moay ơ)

- Giảm thiểu nhất độ mài mòn lốp xe


Việc thiết kế 4 điểm chạm đất sao cho chúng tạo với mặt đường và tạo với nhau một góc nhất định nào đó còn tùy thuộc vào trình độ thiết kế, công dụng của phương tiện, cũng như mục đích sử dụng xe hơi mà các kỹ sư của hãng sản xuất xe hơi sẽ tính toán làm sao để sao cho chiếc xe có tính năng vận hành tốt nhất hoặc có bộ lốp chạy bền nhất.


Trong thực tế sử dụng ô tô, chúng ta thấy có những xe cho người lái cảm giác nhẹ nhàng, chắc chắn, linh họat, chính xác, dễ điều khiển, chạy nhanh không bị láng, lái lâu không bị mệt… và có những xe thì cảm giác lái rất “cứng” hoặc rất “nhão”, hoặc phải tốn nhiều sức để điều khiển xe đi đúng hướng. Tại sao lại như vậy?


Hãy khoan nói đến sự khác nhau về công suất động cơ hay bộ truyền động thì sở dĩ có sự khác nhau như vậy là bởi vì các xe đó được thiết kế với các góc đặt bánh xe khác nhau, phù hợp với các tiêu chí nào đó do nhà thiết kế đưa ra. (Các tiêu chí này thường mâu thuẫn với nhau. Ví dụ: xe chạy êm dịu, vào cua nhẹ nhàng thì lại khó vượt được chướng ngại vật và ngược lại. Cho nên đối với từng lọai xe cụ thể người ta phải hy sinh mục đích này để thiết kế góc đặt bánh xe sao cho thích hợp với mục đích kia ).


Nói tóm lại việc thiết kế góc đặt bánh xe trong chế tạo xe hơi là một môn khoa học về hình học để đảm bảo cho chiếc xe đó có được các tính năng tối ưu trong vận hành.


Chính vì có việc thiết kế góc đặt bánh xe như vậy nên trong thực tế sửa chữa và sử dụng, chúng ta phải tôn trọng các thiết kế đó bằng cách thường xuyên và định kỳ phải kiểm tra và hiệu chỉnh đưa các góc thiết kế: Camber (góc ngả của mặt phẳng bánh xe so với phương thẳng đứng nhìn từ đằng trước xe, Caster (góc ngả về sau của trục quay bánh lái so với phương thẳng đứng nhìn từ bên cạnh xe), Toe-in (độ chụm của bánh xe), SAI ( Sterring Axis Inclination - độ nghiêng của trụ lái), Thrust Angle (góc lệch giữa trục trung tâm của xe và hướng chuyển động của trục sau) về đúng tiêu chuẩn của nhà sản xuất quá trình đó gọi là phương pháp căn chỉnh góc đặt cả 4 bánh xe (Total Wheel Alignment).


Ngày nay với sự trợ giúp của thành tựu khoa học công nghệ thông tin như phần mềm chuyên dùng và bộ vi xử lý, cũng như kỹ thuật quét camera không gian 3 chiều, người ta đã chế tạo được các bộ máy thay thế con người có thể trong một thời gian ngắn tự động đo kiểm tra và hiệu chỉnh các góc đặt bánh xe một cách chính xác và thuận tiện ngay cả các góc ẩn và góc trìu tượng mà bằng mắt người (thợ chăng dây để chỉnh) hoặc kỹ thuật hồng ngoại hay kỹ thuật laser (phương pháp đo alignment theo kiểu truyền thống) không thể làm được.


Otofun News

Xe của bạn chạy hàng ngày, do mòn cơ học tự nhiên của các cơ cấu hệ thống lái (rô tuyn lái, rô tuyn đứng, càng A, giảm xóc, lò xo...) dẫn đến các góc định vị của bánh xe bị sai so với tiêu chuẩn của nhà sản xuất. Điều này làm cho các bánh xe sẽ không chuyển động theo cùng một hướng dẫn đến lốp xe bị mòn không đều (vì bị kéo lê trong khi quay), vô lăng bị vẹo khi xe chạy thẳng, người lái luôn phải ép một lực vào vô lăng để giữ cho xe chạy thẳng, dẫn đến tổn hao xăng và mất an toàn. (Khi xe đang vào cua mà bị xóc - hai bánh lái sẽ bị dúi thêm về cùng một hướng làm dẫn đến hiện tượng cướp tay lái hay còn gọi là "mất lái"). Mặt khác do đường xấu và không phẳng nên bánh xe có xu hướng bị mòn không đều dẫn đến bánh xe có hình côn (mắt thường không nhìn thấy được). Chỉ cần chênh nhau 1mm về chu vi giữa bên phải và bên trái, thì khi xe lăn bánh 100 m trở lên thì độ vít là đáng kể.

Mặt khác khi xe chạy do độ mòn tự nhiên của rô tuyn sẽ làm cho độ chụm bị sai so với tiêu chuẩn. Khi độ chụm sai 1 mm có nghĩa là nếu xe bạn chạy 1m thì lốp sẽ bị kéo lê theo phương ngang (trượt ngang) 1mm. Điều đó có nghĩ là nếu xe bạn đi 1000 Km thì lốp trước sẽ bị kéo lê tới 1km. Cộng với tải trọng đè của chiếc xe (trung bình khoảng 400 Kg/bánh) sẽ làm cao su lốp bị mòn đáng kể.

Trong quy trình bảo dưỡng của nhà sản xuất ô tô, cứ sau 10.000 km, chiếc xe sẽ cần phải căn chỉnh lại góc đặt bánh và cân đảo lốp. Việc căn chỉnh lại độ chụm bánh xe có giá trị phòng ngừa hư hỏng và kéo dài tuổi thọ của xe hơn là khắc phục hư hỏng, tương tự như việc thay dầu máy theo đinh kỳ vậy.

Video dưới đây giải thích cho bạn vì sao phải chỉnh góc đặt bánh xe.



Nguồn: Hunter Engineering Company

Đọc tiếp
Theo LĐCĐ
Bạn thấy bài viết thế nào?
Kém Chưa tốt Bình thường Tốt Rất tốt
Hashtag:

Có thể bạn quan tâm

Cùng chuyên mục

Tái chế xe hơi - Ngành công nghiệp tỷ đô

Tái chế xe hơi - Ngành công nghiệp tỷ đô

Mỗi năm, có hơn 27 triệu chiếc xe cũ đã hết vòng đời và quá niên hạn sử dụng. Việc xử lý lượng xe “quá đát” khổng lồ này là vừa là thách thức, vừa là món hời không hề nhỏ.
10 điều thú vị về Castrol có thể bạn chưa biết

10 điều thú vị về Castrol có thể bạn chưa biết

Với danh tiếng tạo dựng được trong hơn một thế kỷ, Castrol đã trở thành một trong những thương hiệu dầu nhớt hàng đầu thế giới với những sản phẩm chất lượng. Có rất nhiều câu chuyện thú vị xoay quanh thương hiệu dầu nhớt đến từ Anh Quốc này, chúng ta hãy cùng tìm hiểu nhé!
Lược sử Bentley - Chương cuối: Kỷ nguyên mới

Lược sử Bentley - Chương cuối: Kỷ nguyên mới

Volkswagen đã đưa Bentley vào một kỷ nguyên mới với những khoản đầu tư mạnh tay. Giờ đây, Bentley là sự kết hợp tuyệt vời giữa công nghệ hiện đại và kỹ nghệ thủ công truyền thống. Thương hiệu Anh đang thăng hoa hơn bao giờ hết.
Lược sử Bentley - Chương 9: Đường ai nấy đi

Lược sử Bentley - Chương 9: Đường ai nấy đi

Năm 1998, Bentley và Rolls-Royce đã chính thức “chia tay” sau 2/3 thập kỷ gắn bó. Bentley về tay Volkswagen và Rolls-Royce thuộc về BMW sau một cuộc chiến pháp lý đầy gay cấn giữa 2 gã khổng lồ này.
Lược sử Bentley - Chương 8: Phục hưng (phần 2)

Lược sử Bentley - Chương 8: Phục hưng (phần 2)

Sau sự ra mắt ấn tượng của Continental R - chiếc Bentley đầu tiên không chia sẻ thiết kế với Rolls-Royce, Bentley đã trở lại mạnh mẽ hơn bao giờ hết.
Lược sử Bentley - Chương 8: Phục hưng (Phần 1)

Lược sử Bentley - Chương 8: Phục hưng (Phần 1)

Khi mà thương hiệu Bentley tưởng như đã “bay màu”, phép màu đã xảy ra nhờ một anh nhân viên bán hàng trẻ tuổi của Rolls-Royce. Tên anh là David Plastow.
Lược sử Bentley - Chương 7:Thoi thóp dưới trướng Rolls-Royce

Lược sử Bentley - Chương 7:Thoi thóp dưới trướng Rolls-Royce

Trong nhiều thập kỷ, Bentley chỉ là cái bóng mờ nhạt khuất sau lưng gã khổng lồ mang tên Rolls-Royce. Những chiếc Bentley của thời kỳ đó chẳng khác nào xe Rolls-Royce đội lốt và tất nhiên, chúng chẳng mấy hấp dẫn trong mắt người giàu.
Castrol MAGNATEC - Kỷ nguyên mới của công nghệ bảo vệ động cơ

Castrol MAGNATEC - Kỷ nguyên mới của công nghệ bảo vệ động cơ

Cứ mỗi giây trôi qua là có 1,5 lít Castrol MAGNATEC được bán đến tay khách hàng và tổng cộng đã có hơn 1 tỷ lít Castrol MAGNATEC được bán trên toàn cầu. Vậy điều gì tạo ra thành công của dòng sản phẩm dầu nhớt có xuất xứ Anh Quốc này?
Lược sử Bentley - Phần 6: Quốc vương Brunei - Khách hàng đặc biệt của Bentley

Lược sử Bentley - Phần 6: Quốc vương Brunei - Khách hàng đặc biệt của Bentley

Hơn 100 triệu bảng Anh từ Quốc vương Brunei là liều thuốc cần thiết để Bentley vượt qua khó khăn trong thập niên 90. Hơn 100 triệu bảng Anh, từ một khách hàng!
Lược sử Bentley - Chương 5: Chủ nhân Bentley, họ là ai?

Lược sử Bentley - Chương 5: Chủ nhân Bentley, họ là ai?

Chủ nhân của những chiếc Bentley là ai, cách họ sống có gì khác biệt so với chúng ta? Đó là câu hỏi nhiều người đặt ra và trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu nhóm khách hàng của Bentley.

Đọc nhiều

Danh sách các địa điểm phạt nguội ở Bắc Ninh mà bác tài cần lưu ý

Danh sách các địa điểm phạt nguội ở Bắc Ninh mà bác tài cần lưu ý

Dưới đây là danh sách các địa điểm phạt nguội ở Bắc Ninh mà những bác tài khi tham gia giao thông cần chú ý.
Tâm sự hai cha con thoát nạn khi chiếc Ford Ranger bị kẹp giữa hai xe tải

Tâm sự hai cha con thoát nạn khi chiếc Ford Ranger bị kẹp giữa hai xe tải

Chiếc xe bán tải Ford Ranger bị kẹp giữa hai xe tải trong tai nạn liên hoàn nhưng chủ xe và con nhỏ đã may mắn tai qua nạn khỏi.
Tìm được chiếc Mitsubishi Xpander bị ăn trộm: Từ một thông báo thu phí cao tốc Nội Bài - Lào Cai

Tìm được chiếc Mitsubishi Xpander bị ăn trộm: Từ một thông báo thu phí cao tốc Nội Bài - Lào Cai

Chiếc Mitsubishi Xpander bị ăn trộm ngay tại bãi xe trong chung cư ở Hà Nội đã được tìm thấy một cách ly kỳ sau 8 ngày mất tích.
Khoảnh khắc trước khi chiếc Ford Ranger bị kẹp giữa hai xe tải

Khoảnh khắc trước khi chiếc Ford Ranger bị kẹp giữa hai xe tải

Chủ nhân chiếc Ford Ranger bị kẹp giữa hai xe tải trong vụ đâm liên hoàn vừa gửi clip camera hành trình quay cả phía trước lẫn sau xe cho thấy rõ tình huống diễn ra như thế nào.
Trộm ô tô Mitsusbishi Xpander giữa khu chung cư tại Hà Nội

Trộm ô tô Mitsusbishi Xpander giữa khu chung cư tại Hà Nội

Chỉ sau 40 phút đỗ xe tại bãi trông giữ dưới sân tòa nhà chung cư nơi mình ở, chủ xe bất ngờ khi phát hiện chiếc Mitsubishi Xpander đã không cánh mà bay.
Xe tập lái va chạm xe tải, chi tiết dưới chân học viên gây tranh cãi

Xe tập lái va chạm xe tải, chi tiết dưới chân học viên gây tranh cãi

Vụ việc xe tập lái va chạm xe tải tại một ngã tư không có đèn giao thông ở Phủ Lý, Hà Nam đang thu hút sự quan tâm của cộng đồng mạng.
Vượt ẩu gây tai nạn trên cao tốc Cam Lộ - La Sơn, xe Ford Everest bị vò nát

Vượt ẩu gây tai nạn trên cao tốc Cam Lộ - La Sơn, xe Ford Everest bị vò nát

Sáng nay (18/2), một vụ tai nạn trên cao tốc Cam Lộ - La Sơn (Thừa Thiên Huế) khiến 4 xe va chạm liên tục, 2 người tử vong, 1 người bị thương.
Tạm giữ đối tượng lái xe taxi Xanh SM tông gãy chân bạn đánh bi-da vì mâu thuẫn

Tạm giữ đối tượng lái xe taxi Xanh SM tông gãy chân bạn đánh bi-da vì mâu thuẫn

Đối tượng lái xe taxi Xanh SM tông gãy chân bạn đánh bi-da vì mâu thuẫn đã bị cơ quan công an tạm giữ hình sự để điều tra vào chiều nay (27/3).
Bentley Continental GT Azure V8 đầu tiên Việt Nam đã xuất hiện

Bentley Continental GT Azure V8 đầu tiên Việt Nam đã xuất hiện

Chiếc Bentley Continental GT Azure V8 đầu tiên Việt Nam là phiên bản giới hạn MY24 duy nhất được phân phối chính hãng.
Cận cảnh Mitsubishi Pajero Sport 2024 ra mắt tại Thái Lan, thiết kế y như cũ

Cận cảnh Mitsubishi Pajero Sport 2024 ra mắt tại Thái Lan, thiết kế y như cũ

Mitsubishi Pajero Sport 2024 ra mắt tại Thái Lan với sự thay đổi lớn nhất đến từ hệ truyền động khá giống mẫu bán tải Triton.
Siêu xe hybrid Lamborghini Revuelto động cơ V12 chào hàng khách Việt với giá 44 tỷ đồng

Siêu xe hybrid Lamborghini Revuelto động cơ V12 chào hàng khách Việt với giá 44 tỷ đồng

Hôm nay 19/3, siêu phẩm Lamborghini Revuelto đã chính thức ra mắt tại Việt Nam, đây là siêu xe thể thao V12 hybrid đầu tiên và mạnh nhất của thương hiệu siêu xe nước Ý.
Ford Việt Nam công bố Everest Platinum và Ranger Stormtrak

Ford Việt Nam công bố Everest Platinum và Ranger Stormtrak

Hôm nay 15/3, Ford Việt Nam đã chính thức công bố ra mắt hai phiên bản cao cấp Ranger Stormtrak và Everest Platinum.
Volvo S90 Recharge ra mắt khách hàng Việt với giá 2,89 tỷ đồng

Volvo S90 Recharge ra mắt khách hàng Việt với giá 2,89 tỷ đồng

Sáng 14/3, Volvo đã chính thức giới thiệu mẫu sedan S90 Recharge đến khách hàng Việt thông qua Triển lãm Phong cách sống Lagom do hãng tổ chức tại Tp.HCM, xe có giá bán từ 2,89 tỷ đồng.
Tổng giám đốc Volkswagen Việt Nam mong bán 1.000 xe Volkswagen Teramont X năm 2024

Tổng giám đốc Volkswagen Việt Nam mong bán 1.000 xe Volkswagen Teramont X năm 2024

Sáng 14/3, Volkswagen Việt Nam ra mắt SUV Teramont X hoàn toàn mới lần đầu xuất hiện ở Việt Nam với hai phiên bản giá bán lần lượt là 1,998 tỷ và 2,168 tỷ đồng.
Phiên bản di động