Lễ hội vật cầu nước hay còn gọi cầu bùn quê em tại làng Vân (Việt Yên, Bắc Giang) vừa diễn ra vào ngày 12-14 tháng 4 âm lịch năm 2014. Mấy hôm đó là cuối tuần nên em cũng tranh thủ về quê làm vài tấm ảnh mong hầu các bác.
Toàn cảnh sân cầu đã sẵn sàng. Sân cầu được đổ bùn và nước vào.
Khao quân trước khi thi đấu và rượu làng Vân là không thể thiếu trong nghi thức này.
Quân cầu xuống sân thi đấu làm lễ tại cửa đền trước khi thi đấu. Tổng số quân cầu được chọn là 16 người, đều được huấn luyện 3 buổi chiều trước khi hội mở.
Làm lễ xong các quân cầu đi vòng quanh sân làm các động tác rất đặc biệt.
Hai đội xếp thành hai hàng, từng cặp đấu vật như vật dân tộc.
Quả cầu bằng gỗ đã sẵn sàng cho việc thi đấu. Quả cầu ở đây tượng trưng cho mặt trời. Nó được mang, được vác, được tung từ Đông sang Tây theo hướng mặt trời mọc và lặn. Cướp được cầu cũng có nghĩa là cướp được mặt trời, cướp ánh nắng cho lúa khoai. Hai đầu sân có hai lỗ tròn đường kính 60cm, sâu chừng 1 mét để hai bên giao đấu bằng việc đưa quả cầu lọt vào lỗ cầu của đối phương được coi là thắng cuộc.
Quả cầu được đưa xuống sân có bô lão chuẩn bị cho trận đấu. Hai đội chính thức xung trận tranh giành quả cầu. Theo quy định của luật chơi, hai đội tranh nhau quả cầu để đặt vào lỗ của bên đối phương. Ba người làm nhiệm vụ luyện cầu cũng đồng thời là những người cầm trịch. Nếu cầu ở giữa sân thì người đánh trống nhẹ nhàng, khoan thai, nhưng khi cầu được đưa đến gần lỗ của đối phương thì trống giục liên hồi để thúc quân. Cầu gần ra ngoài vạch thì đánh trống cắc, lúc ấy, hai bên không tranh nhau cầu nữa.
Luật quy định: dưới đánh lên, trên đánh xuống, đánh trong vòng 2 giờ thì giải lao. Khi nghe tiếng cắc, cắc, cắc…, quân cầu lại bê cầu đặt vào vị trí giữa sân để chờ hiệu lệnh của người cầm trịch điều khiển.
Một quân cầu ôm quả cầu được các quân cầu khác của hai đội nhấc bổng lên.
Trời nắng to, sân cầu khô nước nên các cô gái mặc trang phục truyền thống của phụ nữ vùng Kinh Bắc, liên tục gánh nước từ sông Cầu đổ vào sân cầu. Đồ gánh phải là đòn gánh cong, quang song và gánh bằng hai chĩnh gốm Thổ Hà.
Các quân cầu hai đội vẫn thi đấu quyết liệt.
Thi đấu được hơn 1 tiếng mà chưa đội nào ghi bàn, trọng tài cho nghỉ thi đấu hiệp 1 tại sân thi đấu.
Hiệp 2 thi đấu vẫn quyết liệt như hiệp 1.
Hiệp 2 thi đấu khoảng 1 tiếng thì một đội ghi được bàn thắng. Trọng tài cho dừng trận đấu hôm đầu tiên tại đây, mỗi ngày thi đấu chỉ ghi 1 bàn thắng là dừng lại, ngày thi đấu thứ 2 và thứ 3 cũng thế. Kết thúc cuộc chơi, xóm đăng cai rửa sạch cầu rồi làm lễ tạ thánh, lễ vật dùng để tế tạ gồm: trầu, rượu, hoa quả theo lệ làng đặt ra “sáng tế chiêu, chiều tế tịch”. Quân cầu lại xếp thành 4 hàng dọc trước sân cầu để tạ thánh, rồi tất cả ùa ra sông Cầu tắm rửa, kết thúc một ngày trong hội vật cầu nước.
Dưới đây là clip ghi lại trận cầu hôm đó. Hi vọng một ngày không xa, các bác sẽ có dịp tận mắt chứng kiến lễ hội độc đáo của quê em.
Lễ hội cầu nước làng Vân diễn ra vào tháng 4 âm lịch hàng năm, tại làng Vân, xã Vân Hà, huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang. Lễ hội là nét đặc trưng của văn hóa lúa nước, thể hiện niềm khao khát của cư dân nông nghiệp cầu cho một năm mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu. Tục truyền rằng, khi xưa có hai anh em Trương Hống, Trương Hát đi theo Triệu Quang Phục đánh giặc, khi đánh thắng quân Lương trở về đầm Dạ Trạch thì bị bọn quỷ đen ở đầm quấy phá. Hai bên xung trận, bọn quỷ ra điều kiện, nếu thắng, chúng phải được thưởng lớn; còn nếu thua, chúng sẽ quy phục theo hầu nhà thánh. Cuối cùng bọn quỷ đen thua trận, phải quy phục đức thánh Tam Giang ở đây. Chính vì vậy, dân làng Vân mở hội vật cầu (còn gọi là hội Khánh Hạ) vào ngày hóa của đức thánh, là với ý nghĩa hội mừng chiến thắng. Nguồn: Lễ hội Việt Nam
Trên đây là chia sẻ của thành viên langvan.vn, diễn đàn OtoFun. BBT OF News xin trân trọng cảm ơn và mong tiếp tục nhận được chia sẻ của các thành viên khác trên diễn đàn.
Để xem chi tiết bài viết, mời độc giả đọc Tại đây.